W zależności od tego, w jakim celu jest prowadzony audyt oraz jaki ma charakter, można wyszczególnić różne rodzaje. Różnice wynikają nie tylko z celów audytu, ale także z tego, kto zleca jego przeprowadzenie, a także kto go prowadzi. Warto dowiedzieć, jakie są ich rodzaje, czym się różnią i z czego wynikają.
Audyt zewnętrzny i wewnętrzny
Podstawowa klasyfikacja dzieli audyty na te zewnętrzne i wewnętrzne. Podstawową cechą odróżniającą od siebie te usługi jest zakres kontroli oraz strona go przeprowadzająca. W przypadku audytu zewnętrznego przegląd prowadzony jest przez audytorów niezależnych od badanej jednostki. Zwykle zlecane są one przez podmiot zewnętrzny, np. klienta, albo jednostkę certyfikującą. Wynik audytu stanowi podstawowy przedmiot zainteresowania firmy, która zleca audyt. Warto dodać, że taki audyt może być wykonywany tylko i wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku audytów wewnętrznych. Przeprowadzany jest on w ramach wewnętrznego działania organizacji. Audyty wewnętrzne wykonuje się w kilku celach:
- weryfikacja, czy organizacja działa zgodnie z wewnętrznymi zasadami,
- poprawienie funkcjonowania poszczególnych jej elementów,
- ocena procesów zarządzania,
- realizacja celów organizacji.
Warto jednak dodać, że audyt danego działu, czy struktury w firmie powinien być prowadzony przez jednostki niezależne, niezwiązane z działem.
Szersza klasyfikacja audytów
Audyty można podzielić także ze względu na to, w jakim celu się je przeprowadza i jaki obszar obsługuje. W związku z tym można je podzielić na następujące rodzaje:
- energetyczny,
- etyczny,
- finansowy,
- jakości,
- marketingowy,
- operacyjny,
- personalny,
- ekologiczny,
- oprogramowania,
- informatyczny,
- systemu,
- środowiskowy,
- wiedzy,
- remontowy,
- zgodności.
Rodzaje audytów można wyszczególniać w nieskończoność, a nawet kategorie dzielić na jeszcze bardziej szczegółowe. Wnika to z faktu, że audytowane mogą być praktycznie wszystkie obszary w każdej organizacji — od szczebli zarządczych i sposobu ich działania, po utrzymanie firmy w czystości czy prowadzenie remontów.
Bez wątpienia można rzec, że różne rodzaje audytów dają możliwości wykorzystania tego narzędzia do wielu celów. Warto jednak pamiętać, że każdy rodzaj audytu powinien być prowadzony przez osobę niezależną i posiadająca kompetencje w danym zakresie.